19 nov Razzia Herdenking 2022
Donderdag 10 november vond in Stadion Feyenoord de jaarlijkse herdenking van de razzia plaats. Als eerste kwam burgemeester A. Aboutaleb aan het woord. Hij stond stil bij de overleden Jaap Folst, de grondlegger van de jaarlijkse razziaherdenking. Daarna vertelt de burgemeester het persoonlijke verhaal van de inmiddels 96-jarige Wim Missel, slachtoffer van de razzia . Na zijn terugkeer uit Duitsland was Wim bedachtzaam over wat hij had meegemaakt. Hij verwonderde zich over de flarden menselijkheid die hem ten deel waren gevallen. De burgemeester haalt aan dat menselijkheid een maatstaf is en we het goede in de mens in het oog moeten houden. Dat kan levensreddend zijn.
René Versluis (Razzia Monument Rotterdam)
Foto: Rob Tol (klik op de foto om te vergroten)
René Versluis is mede-initiatiefnemer van Stichting Razzia Monument. Het initiatief wordt inmiddels gesteund door talloze Rotterdamse en landelijke bedrijven en organisaties. In de concrete uitvoering is er nauwe samenwerking met het Centrum Beeldende Kunst Rotterdam en uiteraard de Gemeente Rotterdam.
René vertelt een anekdote van een Duitse soldaat die een tijdens de razzia opgepakte jongen met het syndroom van Down samen met een buurman laat ontsnappen. Ook hier is sprake van menselijkheid in donkere tijden.
Tot slot zoomt René in op de achterblijvers in Rotterdam en Schiedam. Er is terecht veel aandacht voor de 52.000 gedeporteerden, maar ook voor de achterblijvers waren de gevolgen desastreus. Bij de terugkeer van de mannen en jongens werden moeders en echtgenotes door het Bureau Gezinshulp geadviseerd niet naar de verhalen te vragen. Er niet over praten zou het beste zijn. Dit heeft vast geleid tot het vergeten oorlogsdrama dat de razzia tot op heden is geweest.
Sandra Smets (Centrum Beeldende Kunst Rotterdam)
Kunsthistoricus Sandra Smets vertelt hoe het ontwerp voor het monument tot stand is gekomen. Uit een reeks van vooraanstaande kunstenaars werd het ontwerp van de Rotterdamse beeldend kunstenaar als meest treffend gekozen. Aan de hand van foto’s wordt de zaal een blik gegund op het realisatieproces in het atelier van de kunstenaar.
Het is een gedenkteken zonder heroïek. De vrouw is zowel symbool als een gewoon mens, de man net zo. Het gedenkteken is bovendien een ruimte, met lange banken waar je op kunt zitten om te kijken naar de Maas, en waar je van het ene naar het andere beeld kunt lopen, de tekst kunt lezen. Zo wordt het monument niet alleen een aanblik, maar ook een ruimte waar je kunt verblijven.
Klik hier voor een toelichting op het ontwerp
Foto: Lotte Stekelenburg (klik op de foto om te vergroten)
Gyzlene Kramer-Zeroual (MBO Albeda)
Gyzlene is Programmadirecteur Strategie & Gelijke kansen bij MBO Albeda. Zij schetst hoe een school als Albeda met 20.000 studenten nauwe relaties onderhoudt met Stichting Razzia Monument Rotterdam. Er is een themaweek georganiseerd waarin studenten in drie lessen kennis hebben gemaakt met het onderwerp en er klassengesprekken zijn geweest over thema’s als oorlog en vrijheid. Daarnaast hebben studenten van Albeda een plan voor fondsenwerving geschreven en is in samenwerking met RET een video (duur 02:58 min) gemaakt met daarin twee razzia-veteranen.
Ook voor 2023 staat een aantal projecten op stapel rond het thema van de razzia. Zo gaan studenten onder andere een bijdrage leveren aan de organisatie van de onthulling en komen er activiteiten in de vorm van bijvoorbeeld theater, zang en dans. Het doel is om zoveel mogelijk jongeren kennis te laten maken met wat er bij de razzia is gebeurd en waarom het monument voor de stad zo belangrijk wordt en blijft.
Jantje Steenhuis (Stadsarchief Rotterdam)
Na een muzikaal intermezzo vertelt Jantje Steenhuis, directeur van het Rotterdamse Stadsarchief over een project waarin egodocumenten van razzia-slachtoffers online worden ontsloten. Het betreft een samenwerking tussen meerdere archieven, waarbij onder andere het Rode Kruis is betrokken en de website: www.oorlogsbronnen.nl
Landelijke pers 10 november 2022
In de landelijke pers was veel aandacht voor zowel de razzia-herdenking als de achtergronden van het monument.
Beelden NOS Journaal (duur 01:25 min)
Klik voor het interview met razzia veteraan Theo Wiekenraad (96 jaar)
Radio NPO1 (duur 04:05 min)
Klik voor het radiointerview met initiatiefnemer René Versluis en beeldend kunstenaar Anne Wenzel